Τα μεταναστευτικά πουλιά

birds1 Στο χρονικό διάστημα 30/3 έως 4/4, μετά από σφοδρότατη θαλασσοταραχή και κακοκαιρία, βρέθηκαν στη Σκύρο και πιο συγκεκριμένα στην παραλία Αχερούνων, κάποια πουλιά άγνωστα για την πανίδα του νησιού μας. Ήταν σύνολο 5 – 7 και πολύ εξασθενημένα, τόσο που άνετα τα έπιανες. Επειδή το γεγονός ήταν αξιοπερίεργο και σαφώς αξιόλογο θελήσαμε να μάθουμε για το είδος των πουλιών και πως μπορεί να κατέληξαν στη Σκύρο. Αποφασίσαμε να απευθυνθούμε στον αρμόδιο και πιο κατάλληλο για την περίσταση οργανισμό. Έτσι, ήρθαμε σ’ επαφή με την Ορνιθολογική Εταιρεία Ελλάδος, επιδείξαμε φωτογραφίες των εν λόγω πουλιών και καταφέραμε να συλλέξουμε πολλές και ενδιαφέρουσες πληροφορίες. birds2Τα πουλιά που επισκέφθηκαν τη Σκύρο είναι ερωδιοί που ανήκουν στο είδος “Σταχτοτσικνιάς” (η διεθνής, λατινική ονομασία είναι Ardea cinerea). Είναι καλοβατικά πουλιά, δηλαδή μεγαλόσωμα και λυγερόκορμα είδη που κινούνται με “χάρη” αλλά και ιδιαίτερη ικανότητα στα ρηχά νερά των υγροτόπων. Σε αυτό βοηθούν τα ψηλά πόδια που τους δίνουν την ικανότητα να βαδίζουν μέσα στο νερό. Τρέφονται κυρίως με ψάρια τα οποία συλλαμβάνουν με το μυτερό ράμφος τους που θυμίζει καμάκι! Ζουν, κυρίως, σε μεγάλους υγροτόπους (λίμνες, μεγάλα ποτάμια, λιμνοθάλασσες). Στην Ελλάδα εμφανίζονται όλο το χρόνο. Αρκετοί Σταχτοτσικνιάδες όμως εγκαταλείπουν την Ευρώπη για ένα διάστημα ώστε να ξεχειμωνιάσουν στην Αφρική. Στο ταξίδι αποδημίας μπορεί να τους παρατηρήσουμε στα πιο απίθανα μέρη με νερό. Πολύ συχνά όμως σταθμεύουν σε παράκτιες περιοχές. Ένας γνωστός και πολύ σημαντικός “διάδρομος” μετανάστευσης των Σταχτοτσικνιάδων και των συγγενικών τους “Πορφυροτσικνιάδων” ακολουθεί τα ανατολικά παράλια της Εύβοιας. Σμήνη εκατοντάδων πουλιών μπορεί να παρατηρηθούν να ταξιδεύουν βόρεια την άνοιξη και νότια το φθινόπωρο ακολουθώντας τα παράλια του νησιού. Στο ταξίδι της μετανάστευσης έχουν φανερή ανάγκη να σταθμεύσουν σε κάποια φιλόξενη γωνιά, συνήθως σε κάποιον υγρότοπο όπου θα νοιώθουν ασφαλείς. Παρ’ όλο που είναι πουλιά των υγροτόπων, δεν κολυμπούν και δεν μπορούν να σταθμεύσουν στη μέση του πελάγους. Τα διάσπαρτα νησιά του Αιγαίου είναι σαν “σανίδες σωτηρίας” γι’ αυτά τα εξαντλημένα πουλιά. Επειδή όμως όλα τα πουλιά των υγροτόπων δεν μπορούν να ανεφοδιαστούν με νερό και τροφή σε μια οποιαδήποτε ακτή παρά μονάχα σε έναν υγρότοπο ρηχού νερού, είναι πολύ σημαντικό να βρίσκουν στη διαδρομή τους τέτοιους υγρότοπους, όσο μικροί και αν είναι. Τα τελευταία χρόνια η δύσκολη ζωή τους έχει γίνει ακόμη δυσκολότερη καθώς οι μικροί υγρότοποι του Αιγαίου υποβαθμίζονται ή μπαζώνονται. Οι περισσότεροι είναι παράκτιοι, οπότε το ενδιαφέρον για την αξιοποίησή τους είναι μεγάλο. Στη Σκύρο υπάρχει τουλάχιστον ένας τέτοιος υγρότοπος (”Λιβάδι”) που είναι σημαντικός για τα μεταναστευτικά πουλιά των υγροτόπων που περνούν από το νησί. Επί την ευκαιρία, ν’ αναφέρουμε ότι η Σκύρος είναι μαζί με την Χίο και τη Λέσβο, τα μοναδικά σημεία σε όλη την Ευρώπη που εμφανίζεται το “Σμυρνοτσίχλο” (Emberiza cineracea). Επίσης, σε μικρές νησίδες της ευρύτερης περιοχής του νησιού υπάρχουν πολύ σημαντικές αναπαραγωγικές αποικίες δύο, σχεδόν αποκλειστικά μεσογειακών, ειδών πουλιών: του γερακιού “Μαυροπετρίτης” (Falco eleonorae) και του σπάνιου γλάρου “Αιγαιόγλαρος” (Larus audouinii). Η Σκύρος λοιπόν, είχε την τύχη να ξεκουράσει για λίγο τον ερωδιό το μετανάστη αφού διαθέτει έναν υγρότοπο μεγάλης σπουδαιότητας γι’ αυτόν αλλά και για διάφορα άλλα σπάνια είδη πουλιών. Ας προσπαθήσουμε όλοι να διατηρήσουμε ανέγγιχτο αυτό το φυσικό περιβάλλον ώστε να έχουμε τη τιμή της επίσκεψης του ερωδιού και του χρόνου και όλα τα επόμενα χρόνια και συγχρόνως να συμβάλλουμε στην ολοκλήρωση του μακρινού, αλλά τόσο σημαντικού για την επιβίωσή του, ταξιδιού. birds7Ευχαριστούμε την Ορνιθολογική Εταιρεία Ελλάδος για την άμεση ανταπόκρισή της και ιδιαίτερα τον κο Παναγιώτη Λατσούδη, συντονιστή των δραστηριοτήτων των μελών της εταιρείας, για τις πληροφορίες που πρόθυμα μας παραχώρησε. Εμείς, από την πλευρά μας ευχαρίστως υποσχόμαστε να συμβάλουμε με όποιο τρόπο μας ζητηθεί και μπορούμε, στο έργο της Ορνιθολογικής εταιρείας Ελλάδος. Άλλωστε η περιφρούρηση και ανάδειξη των Σκυριανών οικοβιότοπων είναι όφελος προπάντων της Σκύρου!!!