Αείμνηστε Συμφοιτητή, Συναγωνιστή και φίλε Μανώλη,
Ο μόνος κανόνας χωρίς εξαίρεση σε τούτη τη ζωή, είναι ο νόμος της φύσεως που καθορίζει μονοσήμαντα, ότι γεννιέται να πεθαίνει. Κανείς δεν εξαιρείται απ’ αυτόν τον κανόνα• κανείς δεν ξεφεύγει από αυτόν τον νόμο.
Τα έχει ρυθμίσει έτσι η φύση ή ο Θεός, να είναι όλοι οι άνθρωποι απόλυτα ίσοι απέναντι στο φαινόμενο του θανάτου. Έτσι κι εσύ αείμνηστε Μανώλη βρίσκεσαι εδώ, ανάμεσά μας, έτοιμος για το τελευταίο σου ταξίδι στην αιωνιότητα.
Στην πολυτάραχη ζωή σου εξεπλήρωσες όλα σου τα χρέη: Το χρέος προς την πατρίδα, το χρέος προς την κοινωνία και τον Ελληνικό Λαό, το χρέος προς την ιδιαίτερη πατρίδα σου τη Σκύρο.
Φεύγεις ήσυχος, ότι εξεπλήρωσες με όλες σου τις δυνάμεις, σωματικές, ψυχικές και πνευματικές, όλα σου τα πιστεύω υπηρετώντας μόνο μια πορεία. Αυτήν που είχε σαν στόχο, το κοινό καλό, το κοινό συμφέρον.
Το Νοέμβριο του 1955, ξεκινάς 18χρονος φοιτητής, από τη σχολή Πολιτικών Επιστημών του Παντείου Πανεπιστημίου –την τότε Π.Α.Σ.Π.Ε.- την πρωτοπορία για την οργάνωση και δημιουργία του μεταπολεμικού φοιτητικού κινήματος, που δεν μοιάζει σε απολύτως τίποτα με το σημερινό. Κι’ αυτό γιατί ήταν αδέσμευτο, ακηδεμόνευτο και ακομμάτιστο. Υπηρετούσε μόνο εθνικές αξίες και φοιτητικά συμφέροντα.
Το 1956-1957 ιδρύεις την Εθνική Παμφοιτητική Ένωση και εκλέγεσαι πρόεδρός της. Έχοντας εκπροσώπους απ’ όλα τα πανεπιστήμια της χώρας, η ΕΠΕ, αναπτύσσει έντονη δραστηριότητα στα κρίσιμα Εθνικά μας θέματα, όπως ήταν τότε το Κυπριακό και το θέμα της Βορείου Ηπείρου. Ταυτόχρονα μέχρι το 1958, πρωταγωνιστείς στα συλλαλητήρια των φοιτητών για την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Επικεφαλής των περισσοτέρων, μιλάς για την αγάπη προς την Πατρίδα, καυτηριάζεις τον ιδιοτελή κομματισμό και αποδεικνύεις με κάθε ενέργειά σου, την ανιδιοτέλεια, τον πατριωτισμό σου, και την αμέριστη αγάπη σου, για κάθε τι το Ελληνικό.
Το 1959, το χαρακτηρίζεις έτος καταστροφικό για την Ελλάδα και τον Ελληνισμό, όταν ανακοινώνεται ότι Έλληνες πολιτικοί, υπέγραψαν τις αντεθνικές μια μειοδοτικές συμφωνίες της Ζυρίχης και του Λονδίνου, για την Κύπρο. Οργανώνεις ομιλίες και εκδηλώσεις κατά των αντεθνικών συμφωνιών και δικαιώνεσαι δυστυχώς όταν οι Τούρκοι επικαλούμενοι την εφαρμογή τους, εισβάλλουν στην Κύπρο το 1974, εκμεταλλευόμενοι το παρανοϊκό πραξικόπημα της Χούντας, με αποτέλεσμα να κατέχουν μέχρι σήμερα το 40% του Κυπριακού εδάφους.
Μετά το 1960 και στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας, ιδρύεις την πρωτοποριακή Εθνικοπολιτική οργάνωση ΠΕΑΝ και εκδίδεις ταυτόχρονα το μοναδικό μαχητικό περιοδικό «ΟΔΗΓΗΤΗΣ». Βλέπεις πενήντα χρόνια μπροστά απ’ όλους, και προαναγγέλλεις την καταστροφή που περιμένει την Ελλάδα και τους Έλληνες από την εκκολαπτόμενη τότε εισδοχή της χώρας μας στην ονομαζόμενη εκείνη την εποχή ΕΟΚ. Επισημαίνεις το πρόβλημα σε άρθρα σου στον «ΟΔΗΓΗΤΗ», αλλά και σε σχετικές με το θέμα ομιλίες σου και προαναγγέλλεις την καταστροφή της Ελληνικής Βιομηχανίας, της Βιοτεχνίας, καθώς και της Αγροτικής Παραγωγής και Κτηνοτροφίας που ζούμε σήμερα. Προδιαγράφεις την πενία, μεγάλου μέρους του Ελληνικού πληθυσμού που θα προκύψει, όπως έλεγες, από την ένταξη της χώρας μας στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες, και δικαιώνεσαι πλήρως με τα διαδραματιζόμενα σήμερα γεγονότα.
Παράλληλα με την αποφοίτησή σου από την Νομική Σχολή Θεσσαλονίκης, δεν ασκείς το επάγγελμα του δικηγόρου, αλλά εμπνεόμενος από την Ελληνική παράδοση, αναπτύσσεις στη συνέχεια, την θεωρία του Ελληνικού Κοινοτισμού, που έσωσε το γένος την Ελλήνων στην Τουρκοκρατία, με τις οικονομικές, κοινωνικές, στρατιωτικές και θρησκευτικές συσσωματώσεις, που κατά τη σωστή σου αντίληψη ήταν οι μόνες που μπορούσαν να εναρμονιστούν με τον χαρακτήρα των Ελλήνων και να αναδείξουν τις αρετές του πολιτισμού τους.
Αλλά οι συνεχείς οραματισμοί σου δεν σταματούν εδώ. Οι σύγχρονοί σου πολίτες της Σκύρου και των Αθηνών, ποτέ δεν μπόρεσαν να καταλάβουν τη σκέψη σου, γιατί απλούστατα αυτή βρισκόταν πάνω από πενήντα χρόνια μπροστά. Έτσι όταν μίλησες και έγραψες για το δόγμα του Νταϊσμού, προσωπικό σου δημιούργημα, όλοι τους, πλην φωτεινών εξαιρέσεων, βρισκόντουσαν πολλά χρόνια πίσω από τα πνεύμα σου.
Διακινδυνεύω την πρόβλεψη, ότι θα δικαιωθείς στο μέλλον και γι’ αυτό, όπως έγινε και με τα προηγούμενα.
Το τελευταίο σου δημιούργημα που θα ζήσει στο χρόνο, για να θυμίζει στους κατοίκους της Σκύρου, αλλά και της Ελλάδας τον δημιουργό του, είναι ασφαλώς το έργο της ζωής σου: Το «ΜΟΥΣΕΙΟ ΦΑΛΤΑΪΤΣ». Αφιέρωσες τα περισσότερα χρόνια της ζωής σου μαζί με την ακούραστη και οραματίστρια σύντροφο της ζωής στου, την Αναστασία Φαλτάϊτς, για την εκ του μηδενός σχεδόν οικοδόμηση, οργάνωση και ανάπτυξη αυτού του μοναδικού έργου. Με την βοήθεια της συζύγου σου κατάφερες να αξιοποιήσεις υπάρχοντα και εισαχθέντα εκθέματα. Μοναδικά όχι μόνο στο είδος τους, αλλά και στην αντιπροσωπευτικότητα του λαϊκού πολιτισμού μας.
Αλλά και τα ανυπολόγιστης αξίας σπάνια εθνικά κειμήλια, όπως τα πρωτότυπα χειρόγραφα του όρκου της Φιλικής Εταιρείας, τα πρωτότυπα χειρόγραφα του Παπαδιαμάντη, του Καποδίστρια και τόσα άλλα που περιλαμβάνουν οι συλλογές του, κατατάσσουν το «ΜΟΥΣΕΙΟ ΦΑΛΤΑΪΤΣ» σε ένα από τα πρώτα και καλλίτερα , εθνικά και λαογραφικά μουσεία της χώρας.
Πίστευες ακράδαντα, πως οι συμπατριώτες σου πολίτες της Σκύρου, ποτέ δεν θα επιτρέψουν, την με οποιοδήποτε τρόπο, υποβάθμιση, αλλοτρίωση ή παύση της λειτουργίας του «Μουσείου Φαλτάϊτς», γιατί όπως έλεγες, είναι ο Φάρος που θα εκπέμπει και τώρα και στο μέλλον, το φως του λαϊκού μας Πολιτισμού και της Παράδοσης των Ελλήνων.
Πέραν όμως από το δημιούργημα της ζωής σου, το Μουσείο, υπήρξες ακούραστος, μοναδικός και συνεπής αγωνιστής –αλλά και γόνιμος πνευματικός δημιουργός- από τους λίγους που γέννησε ο Ελληνισμός τον 20ο αιώνα.
Η φύση σου πολυτάλαντη. Η διάνοιά σου πολυμερής. Η καλλιτεχνική δημιουργία σου στη ζωγραφική αξιοζήλευτη. Το συγγραφικό σου έργο πρωτοποριακό, με ξεκάθαρο τον χαρακτήρα εμπνευσμένου ταγού. Τα ποιήματά σου φωτεινά παραδείγματα δασκάλου που ενθουσιάζει τους μαθητές του, για να ακολουθήσουν το μόνο δρόμο που επιθυμούσε η μεγάλη σου ψυχή. Το δρόμο του αγώνα.
Αείμνηστε συμφοιτητή, συναγωνιστή και φίλε Μανώλη.
Υπήρξες Έλληνας με Ε κεφαλαίο.
Υπήρξες γνήσιος Ευπατρίδης.
Ας είναι ελαφρό το χώμα της Σκυριανής Γης που θα σε σκεπάσει.
Νικόλαος Γ. Πολυχρονίδης
Πολιτικός Επιστήμονας
Σύμβουλος Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων
Συντονιστικός Γραμματέας του
Συντονιστικού Κέντρου Ελληνισμού
Εμμανουήλ-Μιλτιάδης (Μάνος) Φαλτάϊτς
1/3/1938 – 15/12/2012
Ο Μάνος Φαλτάϊτς γεννήθηκε στην Αθήνα το 1938.
Σπούδασε νομικές και πολιτικές επιστήμες.
Είναι γιος του δημοσιογράφου, συγγραφέα και πρωτοπόρου ερευνητή της Ελληνικής Παραδοσιακής μας Κληρονομιάς Κωνσταντίνου Φαλτάϊτς, μιας από τις σημαντικότερες πνευματικές προσωπικότητες του Ελληνισμού του 20ου αιώνα.
Η γενιά των Φαλταγηδών στην οποία ανήκει, έχει τις ρίζες της στην προβυζαντινή ακόμα περίοδο, όπως δηλώνει το αρχέτυπο επίθετο της οικογένειας Φάλταγης, που σημαίνει τον Ταγό της Φυλής, τίτλο μοναδικό και πανάρχαιο. Τούτο αλλάχτηκε στα τέλη του 19ου αιώνα σε Φαλτάϊτς, όνομα με το οποίο είναι γνωστή σήμερα η αρχαιότατη τούτη Ελληνική οικογένεια. Αυτό συνέβη γιατί ο παππούς του και άλλα μέλη της οικογένειας είχαν ζήσει στην Οδησσό και στο Ταϊγαρόγκ της Ρωσίας για ένα διάστημα, λόγω των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων. Σε τούτες τις πόλεις, τότε πανίσχυρες εστίες Ελληνισμού, είχαν δράσει κλαδιά της οικογένειας, οι αδερφοί Τζάνοι, παίζοντας κατ’ εξοχήν ηγετικό ρόλο στη Φιλική Εταιρεία και στην επανάσταση της Μολδοβλαχίας, όντας στενότατοι συνεργάτες του μεγάλου εθνικού ευεργέτη Ιωάννη Βαρβάκη, του πρίγκιπα Αλέξανδρου Υψηλάντη και άλλων ηγετών της επανάστασης.
Ο Μάνος Φαλτάϊτς, έζησε τα παιδικά του χρόνια στη Σκύρο, μεταξύ Μελικαρούς και της Βιγλατορίας του Παληόπυργου, παίρνοντας αγωγές από την τότε επίλεκτη κοινωνία των Σκυριανών και το οικογενειακό περιβάλλον των δυο του γονέων, έντονα διαποτισμένων με τις πανάρχαιες αρχές του Νταϊσμού, στις διάφορες διαστάσεις κι εκφράσεις του.
Από τούτα τα παιδικά χρόνια και την συστηματική αγωγή του, καθοδηγήθηκε στη ζωή του ολόκληρη.
Διαπνεόμενος απ’ αυτές τις αρχές, που παράλληλα με τη δράση τις συστηματοποιούσε θεωρητικά, από το 1955 μέχρι το 1959, έδρασε ηγετικά στο φοιτητικό χώρο, συμβάλλοντας καθοριστικά στην ανάπτυξη του φοιτητικού συνδικαλιστικού κινήματος που αποτέλεσε την αφετηρία του όλου νεολαιίστικου κινήματος στην Ελλάδα.
Παράλληλα, πρωτοστάτησε στους αγώνες της Ελληνικής νεολαίας για την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα με την οργάνωση των μαχητικών, αιματηρών και γιγαντιαίων συλλαλητηρίων που προσδιορίζουνε εκείνη την εποχή και αποτελούν ένα εξαιρετικά σημαντικό μέρος του Ελληνο-Κυπριακού αγώνα για την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα.
Από ‘κείνη την εποχή και πέρα, παράλληλα με τους εθνικούς του αγώνες, έδωσε τη μάχη για τη διάσωση και προβολή της παραδοσιακής μας κληρονομιάς που χτυπιόταν άλογα, άπονα, ανελέητα και ανόητα, τόσο από την Ελληνική κοινωνία όσο και από το ίδιο το Κράτος, στο όνομα του εξευρωπαϊσμού και εκσυγχρονισμού.
Στα πλαίσια αυτά, το 1963, οργάνωσε την κίνηση για την Ελληνική πνευματική αναγέννηση, κηρύσσοντας το έτος Περικλή Γιαννόπουλου, που υπήρξε το μεγαλύτερο πνευματικό γεγονός εκείνης της χρονιάς σε ολόκληρη την Ελλάδα, σε συνεργασία με τους κορυφαίους εκπροσώπους της Ελληνικής διανόησης.
Η δράση του στον τομέα αυτό έφερε ευτυχώς, αποτελέσματα και η παραδοσιακή μας κληρονομιά, όρος που τον επέβαλε στη συνείδηση των Ελλήνων με τους αγώνες του, είναι βαθιά ριζωμένη στην ψυχή του λαού μας.
Μέσα σε τούτα τα πλαίσια, ίδρυσε στη Σκύρο το 1964 το Μουσείο που φέρει το όνομά του, απ’ όπου προωθούνται οι ιδέες και εμψυχώνονται ανά την Ελλάδα ολόκληρη, οι πυρήνες για την αναγέννηση της παραδοσιακής μας κληρονομιάς.
Μάλιστα, το 1974 βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών για την πολύτιμη προσφορά του στην διατήρηση της ελληνικής παράδοσης.
Οι αγώνες αυτοί είχαν σαφείς πολιτικο-κοινωνικές προεκτάσεις γιατί ο Μάνος Φαλτάϊτς ταύτιζε την πολιτιστική δράση με την αναγέννηση των κοινοτήτων, προωθώντας το κοινωνικο-πολιτικό μοντέλο του κοινοτισμού.
Έβλεπε μια παγκόσμια ανασυγκρότηση της ανθρώπινης κοινωνίας στηριγμένη στον πανάρχαιο θεσμό της Κοινότητας με την άμεση δημοκρατία σα βάση της πολιτικής τους οργάνωσης, και το συνεργατικό συνεταιρισμό σα σύστημα της επαγγελματικο-κοινωνικής σύνθεσης των μελών της Κοινότητας.
Κάθε μία τέτοια Κοινότητα προορίζονταν να αναπτύξει τον δικό της πολιτισμό, τη δικιά της ταυτότητα και οντότητα.
Ένα κοινωνικο-πολιτικό σύστημα ρεαλιστικό και το μόνο ικανό να ανασυγκροτήσει την ανθρώπινη κοινωνία πάνω σε βάσεις σταθερές και λειτουργικές.
Τις αρχές του αυτές μπόρεσε να εμφυσήσει σε πολλές εκατοντάδες νέων ανθρώπων που τον πλαισίωσαν, και δημιουργήθηκε ένα δυνατό κοινωνικο-πολιτιστικό κίνημα που όμως, δυστυχώς, είχε σαν κατάληξη την δόλια και ολοκληρωτική του διάλυση το 1969 από την τότε πολιτική εξουσία.
Έκτοτε, έβλεπε σαν πρότυπο της Κοινοτικής του πολιτείας την πατρίδα του Σκύρο, όπου οι αγώνες του για τον κοινοτισμό συνεχίστηκαν από το 1970 και πέρα, με αποκορύφωμα το 1976 τη συγκρότηση του θαυμαστού κινήματος της Σκυριανής Δύναμης, που υπήρξε μοναδικό στα Ελληνικά χρονικά.
Αλλά δυστυχώς, οι αντιδράσεις, ο φθόνος και τα ανελέητα χτυπήματα κάτω από τη ζώνη με πρόθεση την ολοκληρωτική του εξόντωση, με τελείως ανέντιμα και ύπουλα μέσα, φανερώθηκαν κι αυτή τη φορά.
Από το 1979 και πέρα μαζί με τη σύντροφό του Αναστασία και τη συμπαράσταση μιας ομάδας στενών και αφοσιωμένων φίλων, οργάνωσε το κίνημα για την αισθητική αναγέννηση, εμπνευσμένο από την αρχαιοελληνική, βυζαντινή και νεώτερη παραδοσιακή μας κληρονομιά.
Το κίνημα τούτο επηρέασε βαθύτατα με τις αισθητικές προτάσεις του κατά μέγα μέρος εκείνη την εποχή.
Εν τω μεταξύ, όλα αυτά τα χρόνια διδάσκει, τόσο στην Αθήνα, όσο και στη Σκύρο το Νταϊσμό σαν μια ολοκληρωμένη κοσμοθεωρία και βιοθεωρία.
Η ιδεολογία αυτή και το πνεύμα του Νταϊσμού έχει διαποτίσει ολόκληρο το συγγραφικό του έργο, που εκφράζεται με δοκίμια, διαλογισμούς, διηγήματα και θεατρικά έργα εμπνευσμένα από τη ζωή και τη δράση των μεγάλων Ταγών και Ηρώων της ανθρωπότητας.
Από το 1993 τα έργα του αυτά παρουσιάζονται στο Θέατρο της Βιγλατορίας του Παληόπυργου στη Σκύρο, με τη μορφή θεατρικών έργων και δρώμενων.
Ενδεικτικά έργα Μάνου Φαλτάϊτς
Ο Μάνος Φαλτάϊτς είχε ένα πλουσιότατο συγγραφικό έργο, μέρος του οποίου παραμένει ανέκδοτο. Έγραψε πλήθος θεατρικών, ιστορικών-αρχαιολογικών, λογοτεχνικών, λαογραφικών, πολιτικών, κοινωνιολογικών και φιλοσοφικών κειμένων, ποιήματα, δοκίμια και νουβέλες. Ενδεικτικά αναφέρονται τα εξής:
Πολιτικά
-Πανευρώπη και Κοινή Αγορά: Ο προάγγελος της οικονομικής μας καταστροφής και της εθνικής μας εκμηδενίσεως
-Κοινοτική Πολιτεία
Αναπτυξιακά
-Ουρμπανισμός- Για μια Παγκόσμια Χωροταξική ανασύνταξη και το μοντέλο της Κοινοτικής Πολιτείας
Δοκίμια
-Νταϊσμός
-Για μια ισορροπημένη Παιδεία
-Συλλογές και Μουσεία
-Φωνή και Γραφή
-Το Καρναβάλι της Σκύρου και η καταγωγή των Απόκρεω
Λαογραφικά – Λαϊκή τέχνη
-Τα διακοσμητικά αντικείμενα του σκυριανού σπιτιού από ιστορική και κοινωνιολογική άποψη
Ιστορικά – Αρχαιολογικά
-Σκύρος
-Προχριστιανικοί Οικισμοί και Λατρείες εν Σκύρω
-Αναδρομή στις ρίζες του Κοινοτισμού
Κοινωνιολογικά
-Κάστες και Κοινωνική Ιεραρχία της Σκύρου
-Τα ονόματα του λαού μας
Φιλοσοφία
-Το διπολικό σχήμα Αρμονία-Δυσαρμονία
-Συμπαντική Ψυχή και Συνείδηση
Λογοτεχνικά
-Ο Ρούσος – χρονικό
-Μανουί-Παμ και Βικτώρ – Η πολυνησία του Αγίου Ερμολάου -νουβέλα
-Μανουί-Παμ και Βικτώρ – Στον αρχαίο ναό της Φούρκας – νουβέλα
-Μανουί – Παμ και Βικτώρ – Στη Σπηλιά του Αντρειώτη – νουβέλα
-Νηπιακές μνήμες πολέμου – χρονικό
-Το σπαθί του Γριμάλδι –νουβέλα
-Ο πρώτος άθλος του Ηρακλή –νουβέλα
-Οι Γραμματικοί της Αλεξάνδρειας –σκωπτικό
-Μελίκ – νουβέλα
Θεατρικά
-Σκυρίτες
-Το Αδελφάτο των Δαναών
-Τα Τέκνα της Στύγας
-Λέων Σγουρός
-Σωκράτης Δεσμώτης
-Ο Τράγος του Στούμπου
Ποίηση
-Νταϊσμός
-Μεταξύ Αριμάν και Οργούζ
-Το Χρώμα που Νίκησε
-Βιγλατορία του Παλαιόπυργου
Είχα το μεγάλο ευεργέτημα να γνωρίσω τον αείμνηστο Μάνο, κατά την περίοδο 1969-1970, παρακολουθώντας τα Σεμινάρια όντας και φοιτητής στη Πάντειο. Ότι και να σημειώσω θα είναι πολύ πτωχά για τον Άνθρωπο, τον Επιστήμονα, τον ΕΛΛΗΝΑ, τον Άνθρωπο, τον Οραματιστή. Μας περιέβαλλε με απεριόριστη αγάπη και μας ενέπνεε για να αγωνιζόμαστε για μια καλύτερη και πιο όμορφη Ελλάδα μέσω μιας διαδικασίας εφαρμογής αναπτυξιακών προγραμμάτων και φιλοσοφικής θεώρησης της επιστήμης του Κοινοτισμού. Ο Μάνος στηριζόταν σε αρχές δοκιμασμένες -Αμπελάκια- και είχε έγνοια την άρρυθμη και ανεξέλεκτη δόμηση, χωρίς υποδομές και σχεδιασμό που κατέστρφε οικονομικά και αισθητικά τη χώρα. Προηγείτο της εποχής του, τολμώ να πω ότι ήταν ένας πεφωτισμένος και τολμηρός ονειροπόλος, γιατί προσπάθησε να εφαρμόσει τις θεωρίες του σε μια χώρα, που δεν ήταν μα και δεν είναι έτοιμη για καινοτόμες ιδέες. Ως Κύπριος, με περέβαλλε με την αγάπη του και μου περιέγραφε τον αγώνα αλλά και τον ξυλοδαρμό που έτυχε στις διαδηλώσεις υπέρ της Μεγαλονήσου. Μακάρι να είχαμε πολλούς τέτοιους Έλληνες! Κλίνω το γόνυ με ευλάβεια και εκφράζω την αγάπη και την εκτίμησή μου προς τους οικείους, με τη ρήση ότι ο θάνατος άξιων τέκνων της Πατρίδος, θάνατος δε λογιέται, μόνο υπόσχεση ιερής μνήμης και συνέχιση του δρόμου που ΕΚΕΙΝΟΣ χάραξε!